Autyzm – czym jest? – definicja i objawy
W nazewnictwie dotyczącym autyzmu, jak również w krążących powszechnie i często wykluczających się informacjach na temat autyzmu, można się łatwo pogubić.
Autyzm jest zaburzeniem neurorozwojowym. Przyczyny autyzmu nie są w pełni znane – wpływ na jego ujawnienie się mają zarówno czynniki genetyczne, jak i środowiskowe. Wpływa całościowo na rozwój i funkcjonowanie danej osoby. Obecnie w Polsce stosuje się rozróżnienie na odmiany autyzmu.
Autyzm dziecięcy – diagnozuje się u osób, u których objawy ASD były widoczne jeszcze przed trzecim rokiem życia. U większości dzieci, objawy autyzmu pojawiają się bardzo wcześnie, jeszcze w wieku niemowlęcym (choć czasem pozostają niezauważane lub są nieprawidłowo diagnozowane).
Autyzm atypowy – diagnozę taką stawia się w sytuacji, gdy objawy autyzmu pojawiły się dopiero po trzecim roku życia dziecka i kiedy istotnie wpływają na życie dziecka, ale nie spełniają wszystkich kryteriów dla diagnozy autyzmu. W praktyce autyzm atypowy można rozpoznać np. u dziecka, u którego nietypowy styl funkcjonowania zauważono dopiero w szkole podstawowej i które ma co prawda poważne problemy z komunikacją z innymi, ale jest w stanie adaptować się do zmian i nie ma tendencji do obsesyjnych zachowań czy zainteresowań.
Zespół Aspergera – diagnozowano do tej pory u osób z końca kontinuum, które radzą sobie w życiu względnie dobrze i dobrze posługują się mową, ale:
- mają problemy w interakcjach społecznych, np. mają trudności z okazywaniem empatii, nie rozumieją żartów i ironii)
- mają specyficzne zainteresowania i sztywne wzorce zachowań.
Tajemnicze określenie „spektrum” bierze się stąd, że autyzm nie jest typową jednostką chorobową, która daje takie same lub bardzo podobne objawy u każdej osoby. Zgodnie z aktualnym stanem wiedzy, każda osoba z zaburzeniami ze spektrum ma trudności z komunikacją z innymi oraz charakteryzuje ją niechęć do zmian, połączona z tendencją do powtarzalnych, czasem wręcz obsesyjnych zachowań.
Czy autyzm to choroba?
Autyzm to nie choroba. Oficjalna medycyna, w tym klasyfikacja ICD, traktuje autyzm i inne zaburzenia ASD jako stan, a nie chorobę. Jedna z klasycznych definicji medycznych mówi, że z chorobą mamy do czynienia wówczas, gdy mamy konkretne i znane przyczyny oraz dynamikę przebiegu.
Czy osoby z autyzmem są niepełnosprawne intelektualnie?
Autyzm dziecięcy nie jest niepełnosprawnością intelektualną. Osoby z autyzmem w odmienny sposób odbierają i przetwarzają informacje, ale mogą mieć przy tym iloraz inteligencji w granicach normy. Pojawiająca się niepełnosprawność intelektualna, epilepsja czy niedosłuch są to jednak zaburzenia współistniejące, niezależne od siebie.
Jak powinna przebiegać terapia dzieci z autyzmem?
Im wcześniej zdiagnozowano i rozpoczęto wszechstronną terapię dzieci z autyzmem, tym większa szansa na poprawę jej stanu. Terapia powinna być intensywna, systematyczna i dostosowana do indywidualnych potrzeb i możliwości dziecka.
W naszej szkole najważniejsza jest spójna współpraca nauczycieli, specjalistów oraz rodziców ucznia. Tylko taka współpraca i wspólne działania dadzą sukces i efekty podejmowanych zajęć i terapii.